Święta Bożego Narodzenia to jedne z najbardziej oczekiwanych świąt na całym świecie. Ich niesamowita oprawa, spotkania z rodziną, pyszne dania – to wszystko sprawia, że nie możemy się doczekać Wigilii Bożego Narodzenia. Jednak wiadomo – co kraj, to obyczaj. Jak więc świętują Boże Narodzenie Polacy, a jak sąsiedzi z Zachodu? Na co powinna się przygotować opiekunka seniora, która po raz pierwszy spędzi świąteczny czas przy niemieckim stole?

Jak świętujemy w Polsce?

Tradycja Bożego Narodzenia to rzecz święta. Przygotowania do świąt mają nie tylko wymiar fizyczny, ale również duchowy – poprzedzający Boże Narodzenie adwent to czas, kiedy powinniśmy przygotować się na przyjście Zbawiciela. To właśnie w tym okresie, odbywają się popularne roraty, czyli wczesne, poranne nabożeństwa. Kiedyś był to czas, kiedy zakazane były zabawy, aczkolwiek obecnie zakaz ten zniesiono. A to, w jaki sposób każdy przygotuje się do przyjścia na świat Jezusa Chrystusa, jest kwestią indywidualną. Jeśli chodzi o przygotowania do wieczerzy wigilijnej, to polska tradycja nakazuje, aby na stole znalazło się aż 12 potraw. Przeważnie w tym dniu nie pojawia się mięso. Króluje za to karp, makówki, kutia, groch z kapustą, barszcz czerwony z uszkami, pierogi z grzybami i tradycyjny polski, kompot z suszu. Pod pięknie przystrojoną choinką czekają prezenty, które otworzyć można, dopiero kiedy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka – wtedy też zasiadamy w Polsce do wieczerzy wigilijnej. Zwyczajem typowo polskim jest pozostawienia jednego wolnego nakrycia dla zbłąkanego wędrowca. Obyczaj bowiem każe, aby w Wigilię otworzyć drzwi przed każdym, kto zapuka do naszych domów. Tradycji związanych z wieczerzą wigilijną nie brakuje – jedna mówi, że pierwsza osoba, która wstanie od stołu, nie pojawi się na przyszłorocznych świętach. Jeszcze inna głosi, że w wigilijny poranek do domu powinien jako pierwszy przyjść mężczyzna, ponieważ gwarantuje to szczęście dla domostwa i jego mieszkańców. Po kolacji wigilijnej głowa rodziny obdarowuje swoich najbliższych łuskami karpia – ma to zapewnić dobrobyt w przyszłym roku. Jedną z najbardziej znanych tradycji Bożego Narodzenia jest uczestnictwo w specjalnej mszy świętej, tak zwanej pasterce. Odbywa się ona o północy i jest uroczystym rozpoczęciem świąt Bożego Narodzenia. Jak natomiast świętuje się u naszych zachodnich sąsiadów? Okazuje się, że są pewne różnice.

Niemieckie zwyczaje świąteczne

Warto zacząć od tego, że to właśnie z Niemiec przyszedł zwyczaj ubierania choinki. Wywodzi się on z Nadrenii, gdzie po raz pierwszy świerk, symbolizujący życie, pojawił się na przełomie XV/XVI wieku. Obecnie w niemieckich domach choinki pojawiają się już nawet na kilka tygodni przed świętami. Ogólnie rzecz biorąc, Niemcy bardzo kochają dekoracje świąteczne – w każdym domu znajdziemy wieniec adwentowy, jak również śliczne ozdoby zawieszone w oknach. Nie brakuje również kalendarza adwentowego, z którego największą radość mają dzieci – po kolei odsłaniają każdy dzień przybliżający do świąt Bożego Narodzenia, w zamian otrzymują słodką niespodziankę. Co ciekawe, wiele niemieckich gospodyń samodzielnie tworzy takie kalendarze dla swoich najbliższych. W czasie adwentu w niemieckich miastach i miasteczkach odbywają się tradycyjne kiermasze bożonarodzeniowe – to miejsca, które naprawdę warto odwiedzić. Jeśli chodzi o sam okres Bożego Narodzenia, to w Niemczech święta zaczynają się od 25 grudnia. Wigilia nie jest dla nich tak ważnym dniem, jak dla nas. Owszem, jest wtedy kolacja, na której króluje sałatka ziemniaczana w różnych odmianach, kiełbasa i kapusta kiszona. Nie ma zwyczaju sianka pod obrusem ani też pustego nakrycia dla niespodziewanego wędrowca. Mało tego, przy życzeniach nie łamią się też opłatkiem. Za to pod talerzami domownicy znajdują pieniążek, który ma zapewnić dostatek w nadchodzącym roku. Jeśli chodzi o prezenty, to niemieckie dzieci otrzymują je 25 grudnia i nie muszą czekać na pierwszą gwiazdkę. Prezenty nie są ułożone też pod choinką, ale leżą na świątecznym stole. Jeśli chodzi o tradycyjne świąteczne dania, to na niemieckich stołach króluje pieczona gęś lub kaczka. Nie brakuje słodkości, jak chociażby pierniczki jedzone tylko w tym okresie, imbirowe ciasteczka i tradycyjna bożonarodzeniowa strucla. Niemcy kochają wspólne muzykowanie, dlatego podczas świąt słychać gromkie „Stille Nacht, Heilige Nacht” – ta najsłynniejsza kolęda, w Polsce znana jako „Cicha noc” wywodzi się właśnie z Niemiec.

Nietrudno dostrzec, że polskie i niemieckie obyczaje świąteczne mają zarówno punkty wspólne, jak i zupełnie odmienne. Jednak najważniejsze jest to, że w tym okresie wszyscy epatują dobrocią, chcą miło spędzić czas w gronie najbliższych osób. A nawet jeśli okazuje się, że spędza się ten czas z dala od swojego rodzinnego domu, to z pewnością rodzina seniora zadba o to, aby czas Bożego Narodzenia i tak był wspaniały – mimo rozłąki z najbliższymi.