Decydując się na pracę z osobą starszą, trzeba liczyć się z tym, że może dojść do różnych sytuacji. Wiadomo, że osoby w podeszłym wieku mają słabszą odporność, są bardziej narażone na różnego rodzaju choroby. Dlatego też od opiekunki dla osób starszych wymaga się ogólnego rozeznania w chorobach wieku starszego. Bardzo mile widziana jest również umiejętność udzielenia pierwszej pomocy w sytuacji, gdy dojdzie do zagrożenia życia seniora.

Jak można pomóc?

Pierwsza pomoc to inaczej zespół czynności wykonywanych w razie wypadku, urazu bądź nagłego ataku choroby. Jej celem jest ochrona życia chorego i zminimalizowanie skutków danego zajścia. Jednak do udzielenia pierwszej pomocy nie powinno się przystępować bez żadnej wiedzy na ten temat, ponieważ zamiast pomóc, można zaszkodzić. Dlatego tak popularne są kursy pierwszej pomocy przedmedycznej. Mówiąc o udzieleniu pierwszej pomocy, mamy na myśli nie tylko przeprowadzenie reanimacji, ale również ułożenie chorego w pozycji bezpiecznej. Do tej pierwszej czynności przystępujemy wtedy, kiedy u podopiecznego obserwujemy brak oddychania i krążenia – wtedy konieczny jest masaż serca i sztuczne oddychanie. A kiedy warto ułożyć ciało seniora w pozycji bezpiecznej?

Czym jest pozycja bezpieczna?

Pod tą nazwą kryje się odpowiednie ułożenie ciała, które umożliwia swobodne oddychanie, zapobiega zadławieniu się wymiocinami czy krwią. Stosuje się ją w przypadku osób nieprzytomnych, u których wyczuwalny jest puls i oddech. Pamiętajmy jednak, że pod żadnym pozorem nie można układać seniora w pozycji bocznej ustalonej, jeżeli istnieje, chociażby cień podejrzenia, że mógł on sobie uszkodzić rdzeń kręgowy lub kręgosłup. Dlatego też pozycja ta nie jest powszechnie stosowana w wypadkach komunikacyjnych, ponieważ wtedy zawsze istnieje prawdopodobieństwo, że kręgosłup mógł doznać urazu.

Jak ułożyć podopiecznego w pozycji bezpiecznej?

Zanim przystąpimy do układania seniora w pozycji bezpiecznej, musimy pamiętać o tym, aby – jeśli starsza osoba nosi okulary – zdjąć je. Kolejne czynności, jakie należy wykonać to:

• klęknąć z jednego boku przy poszkodowanym i wyprostować mu kończyny dolne;
• kończynę górną, znajdującą się od strony opiekunki, należy ułożyć w zgięciu 90 stopni w stawie barkowym i łokciowym;
• dalsze ramię seniora położyć w poprzek klatki piersiowej, a grzbiet ręki ułożyć pod policzkiem;
• kończynę dolną podopiecznego należy chwycić nieco wyżej kolana i podciągnąć ją ku górze. Ważne jest, by nie odrywać stopy od podłoża;
• drugą kończynę dolną należy pociągnąć do siebie tak, aby senior obrócił się na bok, w twoją stronę;
• kiedy podopieczny jest obrócony, kończynę dolną, która znajduje się u góry, należy ułożyć w taki sposób, aby w stawie biodrowym i kolanowym zgięcie wynosiło 90 stopni;
• kolejny krok to odchylenie głowy osoby poszkodowanej ku tyłowi, w celu upewnienia się, iż nie jest zablokowany przepływ powietrza przez drogi oddechowe.

Kiedy wszystkie te czynności zostaną wykonane, w oczekiwaniu na przyjazd karetki pogotowia, można okryć starszą osobę kocem. Pamiętajmy również, aby cały czas monitorować oddech seniora – w razie, gdyby zanikł, konieczne będzie przystąpienie do reanimacji. W oczekiwaniu na karetkę pamiętajmy również, że w pozycji bocznej ustalonej nie może podopieczny leżeć zbyt długo. Po 30 minutach należy go przewrócić na drugą stronę.

Przede wszystkim zimna krew

Wiadomo, że wypadek związany z podopiecznym to sytuacja bardzo stresująca dla opiekunki. Jednak właśnie wtedy trzeba zachować zimną krew i opanowanie. Panika w niczym nie pomoże, a wręcz może doprowadzić do kolejnego nieszczęścia. Jeśli już doszło do wypadku, czy nagłego ataku choroby, opiekunka powinna:

• sprawdzić stan chorego;
• zadzwonić na pogotowie udzielając niezbędnych informacji;
• przystąpić do czynności związanych z pierwszą pomocą przedmedyczną

Dlatego tak istotne jest, aby podnosić cały czas swoje kwalifikacje zawodowe. Zapisując się przed podjęciem pracy na kurs pierwszej pomocy, o wiele pewniej będzie się taka osoba czuła w zaistniałej sytuacji. A i rodzina seniora, która będzie wiedziała, że ich ojcem, mamą czy babcią, opiekuje się osoba z odpowiednim kwalifikacjami do udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej, będzie z pewnością spokojniejsza. Zresztą, takie umiejętności mogą się przydać nie tylko podczas pracy – w końcu wypadki chodzą po ludziach. I okazuje się czasami, że opanowanie i znajomość ułożenia ciała w pozycji bocznej bezpiecznej, jak i sztucznego oddychania i masażu serca, może uratować życie. A to przecież najważniejsze.