Osoby w podeszłym wieku często tracą apetyt, trzeba przypominać im o jedzeniu, starać się, aby posiłki były smaczne i zdrowe. Jednak czasami do zwykłych problemów z żywieniem osób starszych, dochodzą jeszcze problemy z nietolerancją. Do najczęstszych zaliczamy nietolerancję laktozy i glutenu. Na szczęście nie oznacza to, że senior skazany jest na jałowe i niesmaczne posiłki. Obecnie możliwości dla osób z nietolerancją tych składników jest naprawdę wiele.

Gluten i jego nietolerancja

Wiele osób kojarzy pojęcie „nietolerancja glutenu”, jednak tak naprawdę, nie do końca zdajemy sobie sprawę z tego, jak taka przypadłość się objawia. Otóż gluten to białko roślinne, które zawarte jest w pszenicy, owsie, jęczmieniu i życie. Nietolerancja objawia się wytworzeniem przeciwciał składnika glutenu, które mogą doprowadzić do uszkodzenia kosmków jelitowych, a to z kolei do rozwoju choroby trzewnej czyli celiaki. Nietolerancja na gluten może przyjąć formę alergii pokarmowej oraz wspomnianej powyżej choroby. Po czym poznać, że senior może nie tolerować glutenu? Niepokojące objawy, które mogą sugerować alergię na gluten, to:

• zmiany skórne;
• dolegliwości żołądkowe;
• problemy z układem oddychania.

Konieczna jest również wiedza na temat tego, jakie objawy świadczą o celiaki. Zalicza się do nich:

• wzdęty brzuch;
• luźne stolce;
• bóle brzucha;
• brak apetytu;
• zapalenie stawów;
• atopowe zapalenie skóry;
• ubytek masy ciała.

Wszystkie powyższe objawy są powodem do wizyty u lekarza i przeprowadzenia niezbędnych badań. Mowa o specjalistycznych badaniach krwi, których zadaniem jest sprawdzenie, czy organizm produkuje wspomniane wyżej przeciwciała.

Dieta bezglutenowa – smaczna i zdrowa

Kiedy wiemy, że nasz podopieczny nie może jeść glutenu, musimy pamiętać o tym, aby w jego diecie nie pojawiły się takie produkty jak mąka pszenna, mąka żytnia, kasza manna, kasza jęczmienna: mazurska, perłowa, pęczak, płatki owsiane, otręby zawierające gluten, chleby glutenowe, makarony z mąk zawierających gluten, wypieki z mąk zawierających gluten. Jednak istnieje duża grupa produktów dozwolonych: ryż biały i brązowy, kukurydza, gryka, proso, amarantus, świeże mleko, kefir, maślanka, jogurt naturalny, twaróg i ser żółty, świeże (nieprzetworzone) mięso, ryby, jaja, owoce i warzywa (w tym strączki: soczewica, fasola, groch).

Nietolerancja laktozy

Często problemom z nietolerancją glutenu towarzyszy również nietolerancja laktozy. Laktoza to dwucukier, który znajduje się jedynie w mleku i produktach mlecznych. Objawy jej nietolerancji da się zauważyć już w 30 minut po posiłku składającym się z produktów zawierających ten dwucukier. O nietolerancji laktozy świadczą:

• biegunki;
• nudności i wymioty;
• wzdęcia;
• uczucie przelewania i ból brzucha.

Jak karmić seniora z nietolerancją laktozy?

Dobra wiadomość jest taka, że najczęściej wykluczyć z jadłospisu trzeba po prostu mleko – nie zawsze jego przetwory, ponieważ ich fermentacja pozbawia laktozę swoich właściwości. Jednak wszystko zależy od stopnia nietolerancji tego dwucukru. Wiadomo, że mleko i jego przetwory są dużym źródłem wapnia, dlatego trzeba pamiętać, aby senior otrzymywał w swojej diecie odpowiednie dawki tego składnika. Na szczęście istnieje wiele innych źródeł wapnia. Wystarczy wymienić takie produkty jak orzechy, pestki i nasiona: przede wszystkim sezam, mak, pistacje, migdały, pestki słonecznika, warzywa ciemnozielone: szpinak, brokuły, rzeżucha, jarmuż, fenkuły, boćwina; owoce suszone: przede wszystkim figi; zioła, takie jak: natka pietruszki, szczypiorek, bazylia, cząber oraz nasiona roślin strączkowych: soja, cieciorka, soczewica, fasola.

Jak widać, mimo ograniczeń związanych z dietą bezglutenową czy bezlaktozową, jest cała gama produktów, z których można seniorowi przyrządzić smaczny i wartościowy posiłek. Dodatkowym plusem jest, że coraz więcej sklepów oferuje specjalistyczną żywność dla osób cierpiących na nietolerancje pokarmowe, więc nie powinno być problemów z kupnem takich produktów. Pamiętaj jednak, aby uzmysłowić rodzinie podopiecznego, że koszt takiej diety może być wyższy, więc powinni to uwzględnić w comiesięcznym funduszu.