Rozmowy, spacery, śmiech, oglądanie filmów, wspólne sprzątanie czy gotowanie – to bardzo optymistyczny obraz pracy przy osobie starszej. Niestety w rzeczywistości takie scenariusze nie zdarzają się zbyt często. Bardzo wymagających seniorów nie brakuje. Depresja, choroba Alzheimera czy Parkinsona, nerwica, anoreksja z pewnością przyczyniają się do tego, że seniorzy są roszczeniowi oraz wymagający. I choć stan i samopoczucie podopiecznych są bardzo istotne, to nie mniej ważna jest forma samej opiekunki.

Okazuje się, że tak, jak osoba przewlekle chora potrzebuje wsparcia, tak i opiekunka sprawująca nad nią opiekę potrzebuje wsparcia. Praca w roli opiekunki osób starszych nie należy do łatwych zadań. Zawód ten jest wymagający, wywołuje wiele emocji (nierzadko skrajnie negatywnych), co w konsekwencji może powodować spore obciążenie psychiczne (fizyczne również) u osoby wykonującej tę profesję. Cechy charakteru takie jak: empatia, cierpliwość, odporność na stres są niezbędne w tej pracy. Istotna jest też świadomość, że roszczeniowość, złośliwość czy wygórowane oczekiwania seniora zwykle nie są wynikiem jego cech osobowościowych lub złych intencji, ale choroby, która nim zawładnęła.

Stres

Stres jest niemal nieodłącznym towarzyszem w pracy opiekunki seniora. Dzieje się tak z prostego powodu – osoba sprawująca opiekę poczuwa się do odpowiedzialności za swojego podopiecznego. Wszelkie zmiany nastroju chorej osoby nie są obojętne opiekunce. Pogarszający się stan zdrowia seniora i bezsilność opiekuna może potęgować napięcie nerwowe. Ze względu na źródło stresu można mówić o dwóch rodzajach sytuacji stresogennych – takie, na które opiekun ma wpływ i takie, którym nie może zapobiec. W tym wszystkim ważna jest świadomość ich istnienia oraz rozróżniania tych dwóch rodzajów. Dlaczego? W pierwszym wymienionym przypadku opiekun może realnie wpływać na skutki pewnych wydarzeń, w drugim – musi po prostu zaakceptować pewien stan rzeczy i nie pozwolić, aby trawiło go poczucie winy.

Rozmowa

Z podopiecznymi bywa różnie. To trochę jak przysłowiowe kupowanie kota w worku. Zdarzają się podopieczni agresywni, złośliwi, roszczeniowi, którzy nie chcą stosować się do poleceń opiekunów, są też tacy, którzy mają co do nich zbyt mocno wygórowane oczekiwania. Rozmowa z rodziną seniora jest rozwiązaniem. Nie warto z nią zwlekać. Członkowie rodziny powinni mieć rzeczywisty obraz przebiegu współpracy na linii opiekun-podopieczny. Ponadto oni – rodzina – ze względu na to, że lepiej znają chorego, mogą skuteczniej interweniować. Warto też, aby opiekunowie, którzy już na początku ustalają zasady i formę współpracy, nie wykraczali poza to, co wspólnie zostało uzgodnione. W przypadku zaburzeń samopoczucia seniora z pomocą mogą przyjść odpowiedni lekarze specjaliści. Doświadczenie pokazuje, że rozmowa z rodziną czy zasięgnięcie rady lekarza – to jedno; rozmowy i budowanie relacji z innymi opiekunami również potrafi rozładować stres osób pracujących przy osobach starszych. Warto z tego skorzystać.

Regeneracja

Ważne jest, aby opiekunowie nie zapominali o sobie, o swoim zdrowiu i konieczności wypoczynku. Form regeneracji organizmu jest całe mnóstwo i jest to kwestia indywidualna. Jedni odzyskują równowagę życiową poprzez aktywny tryb życia, np. pływanie, inni – czytają i to pozwala im zregenerować siły po ciężkim dniu czy tygodniu. Warto, aby każdą wolną chwilę wykorzystać na odpoczynek, gdyż ten jest warunkiem efektywnej pracy i zdrowia. Właściwa dieta w tym wypadku również odgrywa niebagatelną rolę.

Harmonogram dnia

Pewna stabilizacja i przewidywalność służy obydwu stronom – opiekunom i ich podopiecznym. Stały rytm pracy zwiększa odporność na stres. To ważne, aby w ciągu dnia był czas na spokojny posiłek, odpoczynek, rozmowę, aktywność fizyczną.

Pozytywne nastawienie

Łatwo powiedzieć, trudno wykonać – zgadza się. Nerwy, irytacja, zdenerwowanie, smutek – jak zachować optymizm… Proste to nie jest, ale możliwe. Pozytywne nastawienie, uśmiech, radość potrafią wiele zdziałać, ponieważ rozładowują napięcie nerwowe. Stąd warto, aby każdego dnia koncentrować się na tym, co dobre i pozytywne. Opiekunom nieustannie powinna towarzyszyć myśl, że wykonują bardzo trudną, ale jakże wartościową pracę.

Gdy podopieczni są bardzo wymagający, opiekun powinien jeszcze bardziej zadbać o samego siebie, o swój komfort psychiczny oraz stan fizyczny. Opiekun będący w złej formie nie będzie efektywny w swojej pracy, co więcej, może stanowić zagrożenie dla osoby starszej.